Wat doet stress in ons lichaam en brein?

Uit: Psychologie magazine mei 2010 door Reinoud de Jongh

Geen leven zonder stress, zoveel is wel duidelijk. Maar waarom is de een veel stressgevoeliger dan de ander? En waarom ontstaan sommige stresskippen al in de dop? Alles wat u altijd al wilde weten over stress, maar waarvoor u te druk was om het te vragen.

Waarom schiet de een snel in de stress en de ander helemaal niet?

We zijn al laat voor een belangrijke afspraak en lopen vervolgens hopeloos vast in de file. We krijgen meer verantwoordelijkheden op het werk, waardoor onze to do-lijst elke dag harder groeit dan krimpt. Naast een drukke baan worden we geconfronteerd met de zorg voor een demente ouder. Stress!
Vanuit biologisch oogpunt kun je stress zien als de reactie op een bedreigende situatie. Maar wat is bedreigend? Grotduiken of een lezing houden voor vijfhonderd mensen is voor de een ontspanning of een interessante uitdaging, voor de ander een regelrechte nachtmerrie. Of iets stressvol is, hangt volgens psychologen dan ook af van de vraag hoe iemand een situatie inschat – is dit schadelijk/bedreigend of niet? – én van de middelen waarover iemand beschikt om met de situatie om te gaan.

Zodra er sprake is van een stressvolle situatie zet ons brein twee systemen in ons lichaam in werking.

Het sympathisch zenuwstelsel zorgt bijna onmiddellijk voor de ‘vecht- of vluchtreactie’, die ons lichaam klaarstoomt voor actie. Onze spieren spannen zich aan en onze bloeddruk en hartslag gaan omhoog, waardoor je je hart voelt bonzen in je borstkas. De pupillen verwijden zich. Het bloed wordt onttrokken aan onze organen en naar de spieren gestuurd.

De spijsvertering gaat op een laag pitje (wat het ‘vlinders in de buik’-gevoel veroorzaakt). We beginnen te zweten, zodat het lichaam na explosieve actie weer afkoelt. Het systeem is zo afgesteld dat het liever te vaak afgaat dan één keer te weinig: we schrikken ons liever tien keer het leplazarus van een tuinslang in het gras dan dat we één keer te laks reageren op een echte slang.

Na enkele minuten treedt een tweede systeem in werking. De hypofyse, een kliertje onder in ons brein ter grootte van een erwt, geeft onze bijnieren de opdracht cortisol te produceren. Hoewel cortisol als stresshormoon een slechte naam heeft, is het wel degelijk nuttig. Het laat de bloedsuikerspiegel stijgen en de stofwisseling een tandje bijzetten. Daardoor komt er meer energie vrij om met de stressvolle situatie om te gaan.

 

In een volgende nieuwsbrief kan je het vervolg  lezen over hoe stress in het brein ontstaat

 

wingsand

Founder van Wings and Footprints

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *